“AL was gefragmenteerd rond klimaatverandering”: Bárcena

De Verenigde Naties (VN) hebben een gezond milieu erkend als een mensenrecht, maar er valt nog veel te verbeteren op het gebied van overheidsbeleid gericht op de verwezenlijking van dit recht. Om dit te bereiken is internationale samenwerking essentieel. Wat het ene land doet of nalaat, heeft gevolgen voor andere landen. Welke rol kan samenwerking tussen Mexico en Chili spelen bij het herpositioneren van de milieuagenda in een bijzonder ongunstige context?

Dit was het voorstel dat de rector van de Nationale Autonome Universiteit van Mexico (UNAM), Leonardo Lomelí Vanegas, deze donderdag presenteerde aan de federale secretaris van Milieu en Natuurlijke Hulpbronnen en voormalig Mexicaans ambassadeur in Chili, Alicia Bárcena, en aan de senator van de Republiek Chili, José Miguel Insulza, die deelnamen aan de discussie "Chili en Mexico: democratie, mensenrechten en milieubescherming" op de derde dag van de Internationale Boekenbeurs voor Universiteitsstudenten (FILUNI).

De Zuid-Amerikaanse wetgever verklaarde: "De afgelopen jaren hebben we een zware nederlaag geleden door de annulering van de deelname van de Verenigde Staten aan het Klimaatakkoord van Parijs, met betrekking tot milieu- en klimaatveranderingskwesties. We staan ​​voor een lastige weg, omdat iets wat volledig leek te zijn bereikt, de afgelopen maanden aanzienlijke tegenslagen heeft geleden (…) We weten heel goed dat vervuiling en klimaatverandering voornamelijk in noordelijke landen worden veroorzaakt."

Gezien dit scenario en de vrijwillige inzet van Latijns-Amerikaanse landen, merkte Insulza op dat er behoefte is aan het bevorderen van milieuverdragen tussen de landen in de regio. "Bijna allemaal hebben we het Akkoord van Parijs ondertekend, maar het werkt niet, niet omdat we het niet willen, maar omdat ze het niet laten werken (...) In een land dat goed is voor een derde van het wereldwijde bruto binnenlands product, hebben we een regering die zich niet interesseert voor het milieu, mensenrechten of multilateralisme. Daarom moeten we dit kunnen bestrijden, anders zullen we niet slagen. Dit is een van de kwesties die we niet kunnen negeren."

In het geval van beide landen, met uitgestrekte kustlijnen, stelde de wetgever voor om de overeenkomsten voor de bescherming van de oceaan te versterken.

In dit verband meldde minister Alicia Bárcena dat Brazilië en Mexico deze week een bijeenkomst over klimaatactie hebben geleid. Ze benadrukte dat dit de eerste keer is sinds de totstandkoming van het Klimaatverdrag in 1992 dat Latijns-Amerika en het Caribisch gebied zich rond deze aanpak hebben verenigd, "omdat de regio verdeeld was over klimaatverandering. Nu zijn bijna alle landen van Latijns-Amerika en het Caribisch gebied aanwezig."

In 2028, voegde Bárcena eraan toe, "zullen we een zeer belangrijk kruispunt bereiken waarop we het niet langer eens kunnen worden. We beschikken al over de basisregels, we weten al wat we moeten doen. De innovatie die onze regio meebrengt naar de COP30 in Brazilië (die in november volgend jaar plaatsvindt), omdat de hele regio zich achter Brazilië heeft geschaard om dit een Latijns-Amerikaanse en Caribische bijeenkomst te maken, is het eens worden over de kwestie van aanpassing."

Over adaptatie gesproken, legde Bárcena uit dat landen in de regio kwetsbaarder zijn voor de gevolgen van klimaatverandering. "Het is geen toeval dat we regen, overstromingen en droogtes hebben gezien. Deze effecten ervaren we nu al."

Hij ontkende echter niet dat Latijns-Amerika verantwoordelijk is voor 11% van de broeikasgassen: "Wij spelen een kleine rol als het gaat om de uitstoot van koolstofdioxide, maar we moeten ook werken aan vermindering ervan."

De band tussen naties

De relatie tussen Chili en Mexico is bijzonder hecht, benadrukten vertegenwoordigers van beide landen. Dit komt door het asiel dat Mexico verleende aan politieke ballingen na de staatsgreep in Santiago in september 1973 tegen de toenmalige president Salvador Allende.

Het was in die tijd van onrust in de Chileense samenleving, zei Bárcena, dat "Mexico de traditie van asiel kon definiëren als een centraal element van ons buitenlands beleid. Daarom geloof ik dat de diepe relatie met Chili nog steeds springlevend is. Tegenwoordig wonen er veel Chilenen van zeer hoog niveau in Mexico: intellectueel, cultureel, artistiek en academisch."

De Chileense wetgever merkte op dat "er verhalen over deze relatie bestaan ​​die ver teruggaan. Maar ik wil verwijzen naar de relatie die we hadden toen de militaire staatsgreep plaatsvond. We hadden een zeer fundamentele relatie. President Allende reisde naar Mexico en hield hier zijn superberoemde toespraak aan de Universiteit van Guadalajara. Dus toen de militaire staatsgreep plaatsvond, was de reactie van Mexico niet onverwacht; ze was enorm (...). De relatie was destijds erg belangrijk en duurt nog steeds voort, zozeer zelfs dat het verbreken van de diplomatieke betrekkingen tussen Mexico en Chili niet betekende dat de twee landen elkaar vergaten; integendeel, ze bleef vele jaren bestaan, met veel Chilenen die hierheen kwamen (...). Het is een relatie die veel verder gaat dan het puur materiële."

Gendergelijkheid, een prioriteitskwestie

Vorig jaar hebben Mexico en Chili de vrijhandelsovereenkomst tussen de twee landen geëvalueerd. Deze evaluatie bevatte aanvullingen op onderwerpen zoals gendergelijkheid, mensenrechten en klimaatactie.

Senator Insulza erkende in dit verband: "De kwestie van vrouwen is naar mijn mening de grote kwestie van deze eeuw. Ik somde een reeks gebeurtenissen op die de afgelopen jaren in deze wereld zijn gebeurd om aan te geven dat we in een nieuw tijdperk leven, en de waarheid is dat ik destijds verzuimde – maar ik corrigeer mezelf nu – te zeggen dat de meest fundamentele verandering waarschijnlijk de rechtvaardiging van de rol van vrouwen in de samenleving is geweest."

De rector van de UNAM ging ook kort in op de kwestie van samenwerking om stappen te zetten naar absolute gendergelijkheid: "Vrouwen nemen meer deel aan leiderschapsposities, aan universiteiten en in het openbare leven. Chili had al twee termijnen een vrouwelijke president, president Bachelet; Mexico heeft nu een vrouwelijke president."

Alicia Bárcena stelde van haar kant dat vrouwen vandaag de dag 23% minder verdienen dan mannen op de wereldwijde arbeidsmarkt en dat slechts 29% van de wereldeconomieën door vrouwen wordt geleid, terwijl in 2024 slechts 10% van de landen gendergelijkheid op ministerieel niveau zal hebben bereikt. "Dat is de taak die voor ons ligt. En universiteiten spelen hierin een fundamentele rol."

*** ***

(VAP-GEGEVENS)

In een land dat goed is voor een derde van het wereldwijde bruto binnenlands product, hebben we een regering die zich niets aantrekt van het milieu, de mensenrechten of het multilateralisme. Daarom moeten we dit kunnen bestrijden, anders zullen we niet slagen.

José Miguel Insulza , senator van de Republiek Chili.

*** ***

In 2028 bereiken we een heel belangrijk kruispunt waarop we geen compromissen meer kunnen sluiten. We hebben de basisregels al, we weten al wat we moeten doen.

Alicia Bárcena, minister van Milieu en Natuurlijke Hulpbronnen.

*** ***

[email protected]